Mắt, Trung tâm Y khoa Prima Sài Gòn, Bệnh Mắt
Hướng dẫn về bệnh lý Viêm Màng Bồ Đào
26 Tháng Tám, 2023
Viêm màng bồ đào là bệnh lý ở mắt do nhiều nguyên nhân gây ra như viêm nhiễm, chấn thương, bệnh tự miễn… Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, gây nhiều biến chứng, hay tái phát và dễ dẫn đến mù lòa
Bác sĩ An Trịnh @ Prima Saigon đang tư vấn bệnh Viêm Màng Bồ Đào
1. Nguyên nhân gây Viêm màng bồ đào
Màng bồ đào là bộ phận ở mắt, gồm ba phần: mống mắt, thể mi và hắc mạc. Viêm màng bồ đào chỉ viêm mống mắt, thể mi và hắc mạc. Viêm màng bồ đào là một bệnh do nhiều nguyên nhân phức tạp, có khi đan chéo nhau.
Có các nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm màng bồ đào như sau:
- Do viêm nhiễm: Viêm nhiễm có thể do vi khuẩn (tụ cầu, liên cầu, lậu cầu, trực khuẩn mủ xanh), virus (herpes), nấm (candida) hay ký sinh trùng (toxoplasma gondii).
- Do nhiễm độc: từ thức ăn, hóa chất…
- Do bệnh tự miễn (trong cơ thể có kháng thể chống màng bồ đào)
- Do chấn thương: chấn thương xuyên, chấn thương đụng dập và sau đó xảy ra viêm màng bồ đào.
- Thứ phát từ các bệnh toàn thân: collagenose, sarcoidose, bệnh Behcet, bệnh da liễu, bệnh máu.
Ngoài ra, còn có viêm màng bồ đào chưa rõ nguyên nhân.
2. Phân loại viêm màng bồ đào
Có nhiều cách phân loại:
- Phân loại theo nguyên nhân: Viêm màng bồ đào do vi trùng, virus, nấm, ký sinh trùng, dị ứng, do miễn dịch …
- Phân loại theo tiến triển của bệnh: Viêm màng bồ đào cấp, viêm màng bồ đào mạn, viêm màng bồ đào mạn thể u hạt, viêm màng bồ đào thể không u hạt
- Phân loại theo vị trí giải phẫu: là loại đơn giản nhất, thường dùng trên lâm sàng: viêm màng bồ đào trước (viêm mống mắt thể mi), viêm màng bồ đào trung gian (viêm Pars plana), viêm màng bồ đào sau (viêm hắc mạc), viêm màng bồ đào toàn bộ (viêm đồng thời cả mống mắt, thể mi và hắc mạc.
3. Triệu chứng của Viêm màng bồ đào
Bệnh nhân mắc viêm màng bồ đào trước thường bị cương tụ mạch máu ở kết mạc (nếu cương tụ ở sát rìa giác mạc thì gọi là cương tụ rìa). Việc cương tụ mạch máu dễ khiến lầm tưởng là đau mắt đỏ, nhưng thực ra, với đau mắt đỏ thông thường, mạch máu sẽ sẽ cương tụ rộng khắp.
Việc phát hiện và điều trị sớm có thể giảm 95% nguy cơ mù lòa.
Ngoài ra, có một dấu hiệu nữa ở viêm màng bồ đào trước là bệnh nhân thấy nhìn mờ, cảm giác nhìn cái gì cũng như qua một lớp sương mờ. Bệnh nhân mắc viêm màng bồ đào sau thì không thấy cương tụ vùng rìa nhưng lại hay đau đầu, nhức trong nhãn cầu và nhìn mờ.
Ngoài ra bệnh viêm màng bồ đào còn một số triệu chứng như:
- Đỏ mắt, dễ nhầm lẫn với viêm kết mạc
- Nhìn mờ, cảm giác như nhìn qua màn sương
- Đau nhức mắt nếu có kèm tăng nhãn áp
- Nhìn thấy nhiều bóng đen (hiện tượng ruồi bay)
- Đỏ mắt hay tái phái cũng nên nghi ngờ viêm màng bồ đào
- Giảm thị lực, sợ ánh sáng, chảy nước mắt
4. Chuẩn đoán và điều trị viêm màng bồ đào
Để chuẩn đoán chính xác bệnh nhân cần được thăm khám và làm các xét nghiệm đầy đủ: công thức máu, đường huyết, chụp X-quang phổi, tổng phân tích nước tiểu, chọc hút tiền phòng, dịch kính, sinh thiết dịch kính tìm nguyên nhân…
Điều trị viêm màng bồ đào là vấn đề khó khăn, vì phải điều trị nguyên nhân nhưng nhiều khi rất khó tìm ra nguyên nhân
Điều trị bằng nội khoa: Với viêm màng bồ đào trước, việc điều trị cấp cứu cho nhỏ atropin làm dãn đồng tử, chống dính, chiếm 70% ý nghĩa cấp cứu.
Còn với viêm màng bồ đào nói chung, việc sử dụng thuốc sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Một số thuốc có thể được lựa chọn như: thuốc chống viêm steroid dạng thuốc uống, nhỏ mắt, tiêm; thuốc điều trị nhiễm trùng (chủ yếu là các loại kháng sinh); thuốc kháng virus; thuốc giảm đau nhóm NSAIDs.
Điều trị bằng ngoại khoa: Với một số trường hợp diễn biến bệnh xấu hơn, hoặc viêm nhiễm nặng, tái đi tái lại nhiều lần làm ảnh hưởng đến thị lực, sử dụng thuốc không có hiệu quả thì cần phải can thiệp bằng phẫu thuật.
5. Những biến chứng thường gặp của bệnh viêm màng bồ đào
Tuy là một bệnh không lây, nhưng viêm màng bồ đào có nguy cơ gây nhiều biến chứng cho mắt. Với viêm màng bồ đào trước (viêm mống mắt hoặc viêm mống mắt thể mi), đáng lo nhất là tình trạng dính đồng tử hoặc bít đồng tử.
Tổn thương này vừa gây mù loà vừa gây biến chứng tăng nhãn áp (do cản trở lưu thông thuỷ dịch từ khoang sau ra khoang trước của nhãn cầu). Với viêm màng bồ đào sau, điều đáng ngại là dịch kính đục thành mảng thô hoặc mủ dịch kính.
Các tổn thương này hay gây tổ chức hoá dịch kính biến chứng co kéo gây bong võng mạc, teo nhãn cầu. Đặc biệt, các viêm màng bồ đào sau do virus thường gây hoá mủ dịch kính nhanh chóng.
Viêm màng bồ đào nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì biến chứng để lại vô cùng nghiêm trọng; nó có thể gây đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, thậm chí teo nhãn cầu, nguy cơ mù lòa rất lớn.
Các chuyên gia bệnh lý Viêm Màng Bồ Đào tại trung tâm Y Khoa Prima Saigon:
- BS CKII Võ Thị Thu Thảo, Giám đốc Y Khoa Prima Saigon
- BS CKI Trịnh Ngọc Thùy An
- BS CKI Trần Quốc Bình
- BS CKI Nguyễn Thành Tung Ái Quốc
- ThS BS Nguyễn Thị Ngọc Trân
Liên hệ đặt lịch thăm khám Viêm Màng Bồ Đào cùng đội ngũ bác sĩ Nhãn khoa đầu ngành tại Trung tâm Y Khoa Prima Saigon:
- Địa chỉ: 27 Kỳ Đồng, phường 9, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh, Số 27 Kỳ Đồng, Phường 9, Quận 3, TP.HCM
- Website: https://primahealth.vn/en/
- Giờ làm việc: 07:30 – 17:00 từ Thứ Hai – Thứ Bảy
- HOTLINE : 0919-209-039 hay 1900 – 9115
Viêm màng bồ đào là bệnh lý ở mắt do nhiều nguyên nhân gây ra như viêm nhiễm, chấn thương, bệnh tự miễn… Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, gây nhiều biến chứng, hay tái phát và dễ dẫn đến mù lòa
Bác sĩ An Trịnh @ Prima Saigon đang tư vấn bệnh Viêm Màng Bồ Đào
1. Nguyên nhân gây Viêm màng bồ đào
Màng bồ đào là bộ phận ở mắt, gồm ba phần: mống mắt, thể mi và hắc mạc. Viêm màng bồ đào chỉ viêm mống mắt, thể mi và hắc mạc. Viêm màng bồ đào là một bệnh do nhiều nguyên nhân phức tạp, có khi đan chéo nhau.
Có các nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm màng bồ đào như sau:
- Do viêm nhiễm: Viêm nhiễm có thể do vi khuẩn (tụ cầu, liên cầu, lậu cầu, trực khuẩn mủ xanh), virus (herpes), nấm (candida) hay ký sinh trùng (toxoplasma gondii).
- Do nhiễm độc: từ thức ăn, hóa chất…
- Do bệnh tự miễn (trong cơ thể có kháng thể chống màng bồ đào)
- Do chấn thương: chấn thương xuyên, chấn thương đụng dập và sau đó xảy ra viêm màng bồ đào.
- Thứ phát từ các bệnh toàn thân: collagenose, sarcoidose, bệnh Behcet, bệnh da liễu, bệnh máu.
Ngoài ra, còn có viêm màng bồ đào chưa rõ nguyên nhân.
2. Phân loại viêm màng bồ đào
Có nhiều cách phân loại:
- Phân loại theo nguyên nhân: Viêm màng bồ đào do vi trùng, virus, nấm, ký sinh trùng, dị ứng, do miễn dịch …
- Phân loại theo tiến triển của bệnh: Viêm màng bồ đào cấp, viêm màng bồ đào mạn, viêm màng bồ đào mạn thể u hạt, viêm màng bồ đào thể không u hạt
- Phân loại theo vị trí giải phẫu: là loại đơn giản nhất, thường dùng trên lâm sàng: viêm màng bồ đào trước (viêm mống mắt thể mi), viêm màng bồ đào trung gian (viêm Pars plana), viêm màng bồ đào sau (viêm hắc mạc), viêm màng bồ đào toàn bộ (viêm đồng thời cả mống mắt, thể mi và hắc mạc.
3. Triệu chứng của Viêm màng bồ đào
Bệnh nhân mắc viêm màng bồ đào trước thường bị cương tụ mạch máu ở kết mạc (nếu cương tụ ở sát rìa giác mạc thì gọi là cương tụ rìa). Việc cương tụ mạch máu dễ khiến lầm tưởng là đau mắt đỏ, nhưng thực ra, với đau mắt đỏ thông thường, mạch máu sẽ sẽ cương tụ rộng khắp.
Việc phát hiện và điều trị sớm có thể giảm 95% nguy cơ mù lòa.
Ngoài ra, có một dấu hiệu nữa ở viêm màng bồ đào trước là bệnh nhân thấy nhìn mờ, cảm giác nhìn cái gì cũng như qua một lớp sương mờ. Bệnh nhân mắc viêm màng bồ đào sau thì không thấy cương tụ vùng rìa nhưng lại hay đau đầu, nhức trong nhãn cầu và nhìn mờ.
Ngoài ra bệnh viêm màng bồ đào còn một số triệu chứng như:
- Đỏ mắt, dễ nhầm lẫn với viêm kết mạc
- Nhìn mờ, cảm giác như nhìn qua màn sương
- Đau nhức mắt nếu có kèm tăng nhãn áp
- Nhìn thấy nhiều bóng đen (hiện tượng ruồi bay)
- Đỏ mắt hay tái phái cũng nên nghi ngờ viêm màng bồ đào
- Giảm thị lực, sợ ánh sáng, chảy nước mắt
4. Chuẩn đoán và điều trị viêm màng bồ đào
Để chuẩn đoán chính xác bệnh nhân cần được thăm khám và làm các xét nghiệm đầy đủ: công thức máu, đường huyết, chụp X-quang phổi, tổng phân tích nước tiểu, chọc hút tiền phòng, dịch kính, sinh thiết dịch kính tìm nguyên nhân…
Điều trị viêm màng bồ đào là vấn đề khó khăn, vì phải điều trị nguyên nhân nhưng nhiều khi rất khó tìm ra nguyên nhân
Điều trị bằng nội khoa: Với viêm màng bồ đào trước, việc điều trị cấp cứu cho nhỏ atropin làm dãn đồng tử, chống dính, chiếm 70% ý nghĩa cấp cứu.
Còn với viêm màng bồ đào nói chung, việc sử dụng thuốc sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Một số thuốc có thể được lựa chọn như: thuốc chống viêm steroid dạng thuốc uống, nhỏ mắt, tiêm; thuốc điều trị nhiễm trùng (chủ yếu là các loại kháng sinh); thuốc kháng virus; thuốc giảm đau nhóm NSAIDs.
Điều trị bằng ngoại khoa: Với một số trường hợp diễn biến bệnh xấu hơn, hoặc viêm nhiễm nặng, tái đi tái lại nhiều lần làm ảnh hưởng đến thị lực, sử dụng thuốc không có hiệu quả thì cần phải can thiệp bằng phẫu thuật.
5. Những biến chứng thường gặp của bệnh viêm màng bồ đào
Tuy là một bệnh không lây, nhưng viêm màng bồ đào có nguy cơ gây nhiều biến chứng cho mắt. Với viêm màng bồ đào trước (viêm mống mắt hoặc viêm mống mắt thể mi), đáng lo nhất là tình trạng dính đồng tử hoặc bít đồng tử.
Tổn thương này vừa gây mù loà vừa gây biến chứng tăng nhãn áp (do cản trở lưu thông thuỷ dịch từ khoang sau ra khoang trước của nhãn cầu). Với viêm màng bồ đào sau, điều đáng ngại là dịch kính đục thành mảng thô hoặc mủ dịch kính.
Các tổn thương này hay gây tổ chức hoá dịch kính biến chứng co kéo gây bong võng mạc, teo nhãn cầu. Đặc biệt, các viêm màng bồ đào sau do virus thường gây hoá mủ dịch kính nhanh chóng.
Viêm màng bồ đào nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì biến chứng để lại vô cùng nghiêm trọng; nó có thể gây đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, thậm chí teo nhãn cầu, nguy cơ mù lòa rất lớn.
Các chuyên gia bệnh lý Viêm Màng Bồ Đào tại trung tâm Y Khoa Prima Saigon:
- BS CKII Võ Thị Thu Thảo, Giám đốc Y Khoa Prima Saigon
- BS CKI Trịnh Ngọc Thùy An
- BS CKI Trần Quốc Bình
- BS CKI Nguyễn Thành Tung Ái Quốc
- ThS BS Nguyễn Thị Ngọc Trân
Liên hệ đặt lịch thăm khám Viêm Màng Bồ Đào cùng đội ngũ bác sĩ Nhãn khoa đầu ngành tại Trung tâm Y Khoa Prima Saigon:
- Địa chỉ: 27 Kỳ Đồng, phường 9, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh, Số 27 Kỳ Đồng, Phường 9, Quận 3, TP.HCM
- Website: https://primahealth.vn/en/
- Giờ làm việc: 07:30 – 17:00 từ Thứ Hai – Thứ Bảy
- HOTLINE : 0919-209-039 hay 1900 – 9115
Bệnh lý về đáy mắt